Hiện nay, tỉ lệ vô sinh ở nam giới đang ngày càng tăng. Một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng này là giảm số lượng tinh trùng của nam giới – tinh trùng ít. Có rất nhiều yếu tố dẫn đến tình trạng tinh trùng ít như môi trường, hóa chất, bệnh lý hay các yếu tố khác như di truyền và suy giảm chức năng sinh dục do sinh lý và tâm lý,…
Tinh trùng ít là gì?
Tinh trùng ít là số lượng tinh trùng có trong tinh dịch khi nam giới xuất tinh ít hơn bình thường. Bình thường mỗi lần xuất tinh nam giới sẽ chứa trung bình từ 2 đến 5,5 ml tinh dịch. Với mật độ tinh trùng >= 15 triệu/ ml. Nếu số lượng tinh trùng trên mỗi ml ít hơn 15 triệu thì được xem là giảm số lượng tinh trùng.
Tinh trùng ít sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới. Nó làm giảm tỉ lệ thụ tinh thành công. Tuy nhiên không phải tất cả những đàn ông có số lượng tinh trùng ít đều vô sinh. Có những trường hợp dù kết quả tinh dịch đồ là ít tinh trùng nhưng họ vẫn có khả năng mang thai tự nhiên.
Những dấu hiệu của tinh trùng ít.
Dưới đây là một số dấu hiệu và triệu chứng của những nam giới có số lượng tinh trùng ít:
Suy giảm chức năng tình dục như giảm ham muốn, né tránh chuyện giường chiếu, xuất tinh sớm, rối loạn cương dương.
Nam giới có những dấu hiệu bất thường về NST và nội tiết như số lượng lông trên cơ thể ( lông mặt, lông mép, cằm, nách,…) giảm đi.
Tinh hoàn có thể đau, sưng hoặc sờ thấy khối u bất thường ở tinh hoàn.
Nguyên nhân gây ra bệnh ít tinh trùng.
Qúa trình sản xuất tinh trùng là sự phối hợp nhiều yếu tố phức tạp của tinh hoàn cùng sự điều khiển của vùng dưới đồi và tuyến yên ( cơ quan của não đảm nhiệm chức năng tiết ra các hormone kích thích quá trình sản xuất tinh trùng). Sau khi tinh hoàn sản xuất ra tinh trùng sẽ được được di chuyển qua ống dẫn tinh và đi đến dự trữ ở ống phóng tinh để đợi khi xuất tinh tinh trùng sẽ được phóng ra ngoài khỏi cơ quan sinh dục nam.
Chính vì vậy, nếu xảy ra bất thường ở bất kì bộ phận nào cũng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến số lượng tinh trùng của nam giới.
Một số yếu tố dẫn đến tình trạng tinh trùng ít thường gặp là:
Nam giới có tiền sử phẫu thuật: Một số ca phẫu thuật làm giảm số lượng tinh trùng như mổ tinh hoàn, phẫu thuật thoát vị bẹn, tuyến tiền liệt, thắt ống dẫn tinh. Ngoài ra phẫu thuật ổ bụng lớn để điều trị ung thư tinh hoàn và hậu môn cũng có thể gây ảnh hưởng đến số lượng tinh trùng.
Rối loạn hormone nội tiết: Qúa trình sản xuất tinh trùng là sự kết hợp của tinh hoàn và sự điều hòa của các hormone do vùng dưới đồi và tuyến yên tiết ra. Ngoài ra sự hoạt động của các hormone tuyến giáp và tuyến thượng thận cũng ảnh hưởng đến số lượng tinh trùng.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh: Đây là hiện tượng tĩnh mạch dẫn máu của tinh hoàn sưng lên gây ra chất lượng và số lượng tinh trùng giảm dẫn đến vô sinh hiếm muộn ở nam giới.
Tinh hoàn lạc chỗ: Tinh hoàn thường chịu đựng nhiệt độ thấp hơn cơ thể người nên nó tinh hoàn thường được chứa trong bìu. Khi một nguyên nhân nào đó gây ra tinh hoàn không đi xuống bìa được mà nằm trong ổ bụng thì chức năng tinh hoàn bị suy giảm nghiêm trọng. Hậu quả là giảm khả năng sinh sản của nam giới.
Bất thường về hệ miễn dịch: Cơ thể tạo ra kháng thể chống lại tinh trùng của chính mình. Hệ miễn dịch xác định nhầm tinh trùng và cố gắng tấn công và tiêu diệt chúng như những yếu tố ngoại lai.
Đột biến nhiễm sắc thể: Những đột biến thường gặp như Clinfelter , hội chứng Kallmann và hội chứng Kartagener ,… hầu như mất khả năng sinh sản của nam giới. Những người mắc bệnh thường vô sinh.
Bất thường trong quá trình xuất tinh: Bình thường tinh trùng được phóng ra từ ông dẫn tinh ra ngoài khỏi dương vật Nhưng khi tổn thương ở niệu đạo, tuyến tiền liệt,… có thể gây ra tình trạng trào ngược tinh trùng vào bàng quang.
Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác cũng gây ra giảm số lượng tinh trùng ở nam giới như:
Thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, độc hại, chứa nhiều hóa chất.
Môi trường quá nóng hoặc tinh hoàn tiếp xúc với nhiệt độ cao ví dụ: Tắm nước nóng thường xuyên, ngôi lên ghế hay yên xe để ngoài trời nóng.
Tiếp xúc với bức xạ hoặc tia X-quang nhiều.
Mặc quần quá chật, ngồi trong thời gian dài, làm việc với máy tính thường xuyên.
Sử dụng các chất kích thích nhiều như rượu bia, thuốc lá, cafein, cocain,…
Áp lực công việc, stress, căng thẳng, biến cố tâm lý,…
Thừa cân béo phì cũng là nguyên nhân gây suy giảm khả năng sinh sản của nam giới.