Tinh Trùng Dị Dạng : Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Điều Trị

Trong những năm gần đây, tình trạng vô sinh – hiếm muộn ở nam giới có dấu hiệu trở nên trầm trọng. Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến tình trạng vô sinh ở nam giới. Một trong số những nguyên nhân tiêu biểu nhất, có thể kể đến là chứng dị dạng tinh trùng. Vậy hội chứng này là gì? Những tác nhân nào dẫn đến việc tinh trùng bị dị dạng? Để trả lời cho những câu hỏi trên, bài viết sau đây sẽ cung cấp cho các bạn thông tin tổng quan nhất về chứng bệnh này.

tinh trùng dị dạng là gì
tinh trùng dị dạng là gì?

Dị dạng tinh trùng là gì?

Dị dạng tinh trùng là tình trạng một số tinh trùng có trong tinh dịch của nam giới bị thay đổi cấu trúc và hình thái so với bình thường. Thông thường, tỉ lệ tinh trùng bị biến đổi hình thái ở đầu và kích thước cao hơn so với các dạng dị tật khác. Đây cũng là nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh ở nam giới. Bởi vì nó ảnh hưởng đến khả năng tinh trùng hòa nhập vào bề mặt bên ngoài của trứng và có thể bắt đầu quá trình thụ tinh.

Những tinh trùng có hình dạng và kích thước bình thường sở hữu khả năng thụ tinh với trứng ở tỉ lệ cao nhất. Ngược lại, những tinh trùng bị dị dạng thì tỉ lệ được thụ thai là rất thấp. Không những thế, nếu những tinh trùng dị dạng có thể tiếp cận với trứng được thì cũng sẽ gây ảnh hưởng rất xấu đến sức khỏe và sự phát triển bình thường của thai nhi.

Theo các nghiên cứu khoa học của Tiến sĩ Jane Frederick tại đại học Yale thì tình trạng tinh trùng bị dị dạng luôn chiếm một tỉ lệ % trong tổng số tinh trùng của nam giới. Thường thì tỉ lệ này chiếm khoảng dưới 14%. Tuy nhiên, nếu tỉ lệ tinh trùng dị dạng chiếm trên 14% thì khả năng cao là người nam giới đó đã mắc chứng dị dạng tinh trùng.

Các nguyên nhân gây ra chứng dị dạng tinh trùng ở nam giới

Về nguyên nhân gây ra chứng dị dạng tinh trùng. Các tài liệu nam khoa cho thấy những tác nhân sau đây là lý do chủ yếu gây ra dị dạng tinh trùng:

  • Lý do tuổi tác, sức khỏe và sự lão hóa: Các nghiên cứu cho thấy, khi nam giới trên độ tuổi 45, các vấn đề về mãn dục nam có thể nảy sinh. Cộng hưởng với các yếu tố về thể chất suy giảm. Dẫn đến suy giảm hormone Testosterone gây xuất tinh sớm và giảm chất lượng, số lượng tinh trùng của nam giới từ độ tuổi này trở đi.
  • Chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt thiếu lành mạnh: Những nam giới thường hay có xu hướng sử dụng những loại thực phẩm có chứa nhiều kẽm sẽ gây ảnh hưởng đến khả năng sản xuất tinh trùng. Bên cạnh đó, việc lạm dụng các loại chất kích thích, chất gây nghiện như rượu bia, thuốc lá…. Cũng khiến cho tỉ lệ tinh trùng bị dị dạng tăng cao hơn.
  • Tình trạng ô nhiễm môi trường sống: Nếu thường xuyên phải tiếp xúc với môi trường bị ô nhiễm bởi hóa chất, chất vi sinh độc hại thì khả năng sinh lý ở nam giới cũng sẽ bị suy giảm. Từ đó, kéo theo sự suy giảm số lượng tinh trùng bình thường và tăng lên số lượng tinh trùng bất thường. Hoặc làm giảm khả năng sinh sản tinh trùng, mãn dục nam. Ngoài ra, việc để  vùng bìu và cơ quan sinh dục tiếp xúc với sóng điện từ, điện thoại quá nhiều cũng gây ra dị dạng tinh trùng.
  • Dị dạng tinh trùng do các bệnh lý nền: Tình trạng các bệnh lý về tim mạch, huyết áp, viêm nhiễm nam khoa cũng sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe sinh sản của nam giới nói chung. Từ đó, có thể dẫn đến sự suy giảm chất lượng và số lượng tinh trùng.
thuốc lá đến tinh trùng
Hút thuốc lá gây tinh trùng dị dạng

Các dạng dị dạng tinh trùng thường gặp và cách điều trị

Như đã nói ở trên, dị tật tinh trùng thường gặp nhất ở nam giới là biến đổi hình thái ở đầu và kích thước của tinh trùng. Những dị dạng này thường chiếm đến 80% tỉ lệ dị dạng tinh trùng ở nam giới. Ngoài ra, còn một số dạng dị dạng tinh trùng có thể kể đến như sau:

  • Tinh trùng bị dị dạng phần đuôi: Dạng này khiến cho tinh trùng có đuôi kích thước ngắn, đuôi dạng kép hoặc biến dạng hơn, có thể là ba hoặc bốn đuổi, xuất hiện những hạt nhỏ tế bào sau đuôi.
  • Tinh trùng dạng tế bào mầm và bị non yếu với kích thước nhỏ, khả năng phát triển kém.

Các phương pháp điều trị dị dạng tinh trùng

Để điều trị chứng dị dạng tinh trùng, các bác sĩ thường áp dụng các biện pháp sau:

  • Dùng thuốc kháng sinh để điều trị. Cách này thường được áp dụng để trị dị dạng tinh trùng do nguyên nhân nhiễm trùng, viêm nhiễm gây ra.
  • Sử dụng các biện pháp vật lý trị liệu, tăng cường sản sinh hormone bằng một số loại thuốc nội tiết tố.
  • Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và thói quen sinh hoạt. Người bị bệnh dị dạng tinh trùng nên loại bỏ việc sử dụng các chất kích thích, chất gây nghiện. Đồng thời, bổ sung rau xanh, hoa quả tươi và các vitamin A và B vào chế độ ăn của mình. Đi liền với đó là việc điều chỉnh thời gian biểu sinh hoạt cho phù hợp và lành mạnh hơn.

Tinh trùng dị dạng có ảnh hưởng đến thai nhi như thế nào?

Tình trạng dị dạng tinh trùng không những đe dọa trực tiếp đến sức khỏe sinh lý nam giới, là tác nhân chủ đạo gây vô sinh. Bên cạnh đó, nhiều người còn băn khoăn với câu hỏi liệu có thể xảy ra tình trạng tinh trùng bị dị dạng tiếp cận được với trứng và thụ thai hay không? Nếu như có tình trạng đó xảy ra thì tinh  trùng dị dạng có ảnh hưởng đến thai nhi như thế nào?

Tuy nhiên, theo các bác sĩ nam khoa thì những tinh trùng bị dị dạng, khiếm khuyết đều không có khả năng thụ tinh cho trứng. Bởi chúng không có khả năng di chuyển được đến noãn gặp trứng.

Kể cả trong trường hợp những tinh trùng dị dạng có đến noãn gặp được trứng (tỉ lệ này là rất hy hữu). Thì những tinh trùng hình dáng bất thường cũng không có khả năng phát triển để cùng với trứng hình thành hợp tử. 

Bởi những nguyên nhân trên nên có thể khẳng định, tinh trùng bị dị dạng không thể gây ảnh hưởng gì đến thai nhi.

Các biện pháp chẩn đoán sớm và ngăn ngừa dị dạng tinh trùng

Các nghiên cứu nam khoa cho thấy, để có thể ngăn ngừa và chủ động chẩn đoán sớm chứng dị dạng tinh trùng. Việc áp dụng các giải pháp khám sàng lọc là rất quan trọng và cần thiết. Hiện nay, để chủ động ngăn ngừa từ sớm đối với căn bệnh này, các bác sĩ thường áp dụng các biện pháp như sau:

  • Xét nghiệm phân mảnh DNA tinh trùng: Đây là một trong những biện pháp phổ biến và có hiệu quả nhất trong việc chẩn đoán và điều trị dị dạng tinh trùng. Phương pháp này có thể giúp phát hiện và điều trị từ sớm chứng dị dạng tinh trùng.
  • Đánh giá chất lượng tinh trùng qua qua xét nghiệm tinh dịch đồ: Đây cũng là một trong những phương pháp giúp kiểm tra chất lượng tinh trùng chính xác nhất. Thông qua tinh dịch đồ, các bác sĩ sẽ kiểm tra được số lượng tinh trùng có mặt và tìm kiếm những bất thường về hình dạng hoặc khả năng di chuyển của tinh trùng. Từ đó, phát hiện sớm chứng dị dạng tinh trùng và đưa ra pháp đồ điều trị hiệu quả nhất. 
  • Siêu âm tinh hoàn để phát hiện các tinh trùng bị dị dạng. Đồng thời, cách làm này cũng giúp các bác sĩ quan sát được hình dạng cấu trúc tinh hoàn. 
  • Kiểm tra nội tiết tố: Tuyến yên, vùng dưới đồi và tinh hoàn hoạt động cùng nhau khi sản xuất tinh trùng. Chính vì vậy, việc kiểm tra các cơ quan này thông qua việc xét nghiệm sẽ giúp phát hiện các bất thường trong hệ thống nội tiết tố và các cơ quan khác ảnh hưởng gây vô sinh.
  • Xét nghiệm nước tiểu sau xuất tinh: Xét nghiệm nước tiểu sau xuất tinh tìm kiếm tinh trùng giúp bác sĩ xác định có hay không hiện tượng tinh trùng không ra khỏi dương vật mà xuất ngược vào trong bàng quang.
  • Sinh thiết tinh hoàn là một trong những biện pháp chẩn đoán sớm sức khỏe sinh lý nam nói chung và chứng dị dạng tinh trùng nói riêng. Phương pháp này sẽ phân tích mẫu tế bào lấy từ tinh hoàn bằng kim sinh thiết. Từ đó giúp các bác sĩ thấy được việc hình thành, phát triển của tinh trùng có biểu hiện gì bất thường hay không. 

Nhìn chung, việc xét nghiệm và chẩn đoán vô sinh sớm ở nam giới là rất quan trọng trong việc tìm hiểu, ngăn ngừa các nguy cơ, cũng như điều trị từ sớm chứng dị dạng tinh trùng. Từ đó, giúp cải thiện sức khỏe sinh sản nam giới, ngăn ngừa vô sinh.

Nam giới Tinh trùng dị dạng có làm IUI được không

Tinh trùng bị dị dạng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra vô sinh, hiếm muộn ở nam giới. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của khoa học – kỹ thuật. Các phương pháp hỗ trợ sinh sản cho bệnh nhân bị dị dạng tinh trùng đã và đang được phát triển mạnh mẽ. Trong số đó, nổi bật nhất có thể kể đến là phương pháp IUI và IVF.

tinh trùng dị dạng có làm iui được không
Nam giới tinh trùng dị dạng có thể làm IUI

Đối với phương pháp hỗ trợ sinh sản ở nam giới IUI. Theo các bác sĩ nam khoa,  tinh trùng dị dạng cũng có thể làm IUI được. Kỹ thuật này sẽ hỗ trợ nam giới có tinh trùng hình dáng bất thường có cơ hội thụ thai thành công rất cao.

Phương pháp IUI được tiến hành dựa trên cơ sở chọn lọc, loại bỏ các tinh trùng dị dạng, tinh trùng yếu, tinh trùng khuyết tật, đồng thời chỉ lấy tinh trùng khỏe mạnh đem nuôi cấy. Khi tinh trùng phát triển tốt sẽ tiến hành bơm vào tử cung của phụ nữ để thụ thai.

Tinh trùng dị dạng có làm IVF được không

Ngoài phương pháp hỗ trợ sinh sản cho nam giới bị dị dạng tinh trùng bằng IUI thì việc áp dụng việc thụ tinh trong ống nghiệm – IVF cũng là một giải pháp hiệu quả cao mà các bác sĩ thường cân nhắc.

tinh trùng dị dạng làm ivf được không
Tinh trùng dị dạng có thể làm IVF

Phương pháp này thường được tiến hành như sau:

Thụ tinh trong ống nghiệm – IVF sẽ tạo điều kiện cho tinh trùng và trứng kết hợp với nhau trong ống nghiệm để tạo thành phôi. Sau 2-5 ngày khi phôi được hình thành, chúng sẽ được chuyển vào tử cung của người mẹ.

Tuy nhiên, có một điểm cần lưu ý là phương pháp IVF có tỉ lệ thành công thấp hơn so với IUI. Theo các bác sĩ chuyên khoa thì tỉ lệ thành công của phương pháp IVF thường thấp hơn 40%. Tùy theo các yếu tố như cơ địa, độ tuổi, thể trạng của người có nhu cầu thực hiện kỹ thuật này. 

Người bị dị dạng tinh trùng nên ăn gì?

Chế độ ăn uống dành cho người bị dị dạng tinh trùng là rất quan trọng. Nó đóng vai trò then chốt trong việc giúp bổ sung dưỡng chất cho người bệnh. Qua đó, góp phần vào việc cải thiện các tuyến nội tiết tố, nâng cao chất lượng tinh trùng.

Thực đơn dành cho người bị dị dạng tinh trùng thường bao gồm những loại thực phẩm sau:

Thực phẩm tốt cho tinh trùng
Tinh trùng yếu và dị dạng nên ăn gì (Những loại thực phẩm chứa nhiều vitamin A tốt cho tinh trùng)

Các loại thức ăn giàu chất đạm (thịt bò, lươn, cua, tôm…), chất xơ (rau xanh, cà rốt, bông cải xanh…) vitamin C (trái cây tươi), axit folic (rau chân vịt, măng tây, lòng đỏ trứng, bông cải xanh…), kẽm (ngao, hàu, sò…).

Ngoài ra, trong quá trình điều trị bệnh cũng nên hạn chế sử dụng các loại chất cay, nóng. Các loại nước có ga, chất kích thích hay chất gây nghiện như rượu bia, thuốc lá.

Duy trì thể dục, thể thao thường xuyên, liên tục và điều độ cũng giúp nâng cao sức khỏe, khả năng sinh lý, sản xuất tinh trùng ở nam giới. Giảm thiểu tình trạng dị dạng tinh trùng.

Trên đây là những thông tin tổng quan về chứng dị dạng tinh trùng. Đây là một trong những thủ phạm hàng đầu gây ra tình trạng vô sinh ở nam giới. Tuy nhiên, việc điều trị chứng bệnh này khá dễ dàng nếu được phát hiện từ sớm. Trong đó, quá trình chẩn đoán, khám sàng lọc sức khỏe sinh sản là vấn đề rất quan trọng.

Tham khảo thêm Bài viết:

Tinh Trùng Ít Và Yếu Nên Ăn Gì Để Tăng Chất Lượng

Lời khuyên cho nam giới có tinh trùng dị dạng và tinh trùng yếu

Nam giới có thể cải thiện rất nhiều khả năng thụ thai bằng cách chú ý đến sức khỏe và lối sống. Dưới đây là 1 số thay đổi để tăng chất lượng tinh trùng

  • Hạn chế sử dụng rượu bia

Rựa bia làm giảm số lượng tinh trùng của nam giới ngay cả khi nam giới chỉ uống một lượng nhỏ. Vậy nên hạn chế sử dụng rượu bia khi có thể

  • Tình dục điều độ

Nên quan hệ tình dục vào buổi sáng vì các nghiên cứu chỉ ra rằng số lượng tinh trùng của đàn ông cao hơn vào thời điểm này, vì vậy hãy tận dụng nó!

  • Giữ mát cho tinh trùng

Đàn ông có số lượng tinh trùng cao hơn khi bộ phận sinh dục của họ được giữ ở nhiệt độ lạnh hơn. Vì vậy, hãy tránh xa bồn tắm nước nóng, vòi hoa sen nước nóng và mặc đồ lót bó sát.

  • Hút thuốc lá

Bạn nên từ bỏ thuốc là. Hút thuốc đã được chứng minh là làm giảm cả số lượng tinh trùng và khả năng di chuyển của tinh trùng.

  • Chế độ ăn uống và chất bổ sung

Nếu nam giới bị suy dinh dưỡng hoặc bổ sung đầy đủ các loại thực phẩm và chất dinh dưỡng phù hợp của họ số lượng tinh trùng có thể bị ảnh hưởng. Nên tăng cường bổ sung các chất dinh dưỡng cụ thể như kẽm cho sức khỏe sinh sản của nam giới.

  • Hạn chế làm việc mệt mỏi

Mệt mỏi có thể ảnh hưởng đến hứng thú tình dục của đàn ông, vì vậy điều quan trọng là phải cố gắng tìm kiếm sự cân bằng.

  • Tránh xa các độc tố

Tránh xa các chất độc và mối nguy từ môi trường. Chúng bao gồm thuốc trừ sâu / thuốc diệt côn trùng,dung môi hữu cơ, chì, bức xạ ion hóa, kim loại nặng và hóa chất độc hại. •

  • Thuốc các chất kích thích

Ngay cả với một lượng vừa phải, ví dụ như cần sa, có thể gây ra số lượng tinh trùng thấp, tốc độ tinh trùng kém và tăng bất thường về tinh trùng.

  • Tập thể dục

Đạp xe có thể gây tổn thương các động mạch và dây thần kinh quan trọng. Vì vậy nên thay vì đạp xe nam giới nên tập thể dục

  • Hạn chế sử dụng điện thoại di động

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học ở Hungary, những người đàn ông để điện thoại di động trong túi quần hoặc trên thắt lưng đã làm giảm đáng kể số lượng tinh trùng và có nguy cơ giảm tới một phần ba khả năng sinh sản của họ. Ngoài ra, khả năng di chuyển của tinh trùng có thể bị ảnh hưởng bởi các cuộc gọi dài.

Một số thuốc Bổ sung làm tăng chất lượng tinh trùng dành cho nam giới tinh trùng dị dạng

Hiện nay trên thị trường có nhiều sản phẩm giúp cải thiện chất lượng tinh trùng giành cho Nam giới bị tinh trùng dị dạng, tinh trùng yếu hay tinh trùng di động ít. Các sản phẩm bổ tinh trùng chủ yếu là chứa các thànnh phần vitamin khoáng chất chống oxy hóa như: Vitamin A, E, C, kém, Selen….

Ngày nay, các nghiên cứu chứng minh rằng chất chống oxy hóa có tác dụng có lợi đối với khả năng sinh sản ở nam giới. Vì vậy, việc sử dụng chúng được khuyến cáo như một liệu pháp hỗ trợ điều trị vô sinh hiến muộn ở Nam giới

Sản phẩm mensterona chứa các chất oxy hóa giúp giảm quá trình oxy hóa và trung hòa các gốc tự do giúp bảo vệ toàn vẹn chất lượng DNA của tinh trùng.

Một số thuốc tăng chất lượng tinh trùng dạng viên uống:

Gotosan (Hộp 30 viên) – Công ty cổ phần Dược phẩm Trung ương 3 – Việt Nam

Menevit (Hộp 90 viên ) – Bayer – Úc

Một số thuốc bổ tinh trùng dạng gói như:

Mensterona (Hộp 30 gói) – NP PHARMA SP. Z O.O – Ba Lan

Gametix M (Hộp 30 gói) – Xuất Xứ: Pháp

Menfelix( Hộp 30 gói) – Công ty cổ phần Dược Khoa – Việt Nam

Fersen (hộp 30 gơi) – ValueMed Pharma – Ý