Phì đại lành tính tuyến tiền liệt là một bệnh lý khá phổ biến của nam giới. Bệnh có xu hướng tăng lên theo tuổi. Đặc biệt bệnh thường gặp ở những người trên 45 tuổi. U phì đại lành tính tuyến tiền liệt không ảnh hưởng nghiêm trong đến sức khỏe cũng như đe dọa đến tính mạng nhưng bệnh gây ảnh hưởng sâu sắc đến chất lượng cuộc sống của nam giới. Bên cạnh đó việc điều trị bệnh cũng có thể gây ra nhiều biến chứng.
Nguyên nhân u phì đại lành tính tuyến tiền liệt.
Hiện nay, nguyên nhân gây ra bệnh u phì đại lành tính tuyến tiền liệt vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng bệnh liên quan đến 2 yếu tố chính là tuổi và nội tiết.
Tuổi : Bệnh u phì đại lạnh tính có xu hướng tăng lên theo tuổi. Bệnh thường gặp ở những người trên 45 tuổi. Theo kết quả điều tra gần đây cho thấy bệnh u phì đại lành tính tuyến tiền liệt ở những người 40 tuổi chiếm 8% và ở những người 90 tuổi chiếm tới 90%. Các nhà khoa học cho răng cứ 10 năm thì trọng lượng của tuyến tiền liệt tăng lên 20 gam.
Yếu tố nội tiết: Bệnh liên quan trực tiếp đến hormone Dihydrotestosteron – dạng hoạt động của androgen trong tuyến tiền liệt có ái lực gấp 5 lần so với hormone testosterone.
Các triệu chứng u phì đại lành tính tuyến tiền liệt.
Do tuyến tiền liệt nằm ở đoạn niệu đạo tuyến tiền liệt nên khi nó phì đại sẽ chèn ép đoạn niệu đạo này và gây ra những rối loạn tiểu tiện thường gặp như:
Tiểu khó: Sự chèn ép của 2 thùy tuyến tiền liệt gây ra hội chứng tắc nghẽn , tắc nghẽn sự lưu thông của niệu đạo dẫn đến tình trạng khó tiểu tiện, thậm chí là vô niệu. Biểu hiện: bệnh nhân buồn tiểu nhưng đứng 1 thời gian nước tiểu mới ra, tiêu lâu, quá trình đi tiểu cảm giác như không có lực.
Cầu bàng quang: Do sự tắc nghẽn nên nước tiểu khó thoát ra ngoài dẫn đến nước tiểu ứ đọng bàng quang không được giải thoát, bàng quang giãn rộng và căng cứng. ‘
Tiểu nhiều lần: Kích thước của tuyến tiền liệt tăng kích thích vào cổ bàng quang gây ra tình trạng muốn đi tiểu vì vậy với những người bị phì đại tuyến tiền liệt thường đi tiểu nhiều lần và đặc biệt là buổi đêm.
Tiểu són: Nước tiểu bệnh nhân chảy ra niệu đạo không tự chủ khi ngủ. Tuy nhiên tình trạng này cũng có thể xảy ra vào ban ngày.
Tiểu rắt: những người bị phì đại tiền liệt tuyến gây tắc nghẽn giảm lưu thông của nước tiểu khiến nước tiểu bị ứ đọng trong bàng quang. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để hình thành sỏi bàng quang. Qúa trình đi tiểu đột nhiên bị ngắt quãng là do sỏi bàng quang gây cản trở.
Chẩn đoán u phì đại lành tính tuyến tiền liệt.
Khám lâm sàng:
Thăm khám trực tràng là động tác cơ bản để khám tuyến tiền liệt phát hiện một một khối tròn đều, nhẵn, đàn hồi, đồng nhất, không đau ở mặt trước trực tràng.
Khám thấy cầu bàng quang nếu tình trạng u tuyến tiền liệt kéo dài gây ứ đọng nước tiểu ở bàng quang mà không thoát ra ngoài được khiến bàng quang giãn căng chứa đầy nước tiểu.
Cận lâm sàng:
Siêu âm : cho hình ảnh tuyến tiền liệt có 2 thùy đối xứng với nhau qua đường giữa. Trong bàng quang có thể tích nước tiểu tồn dư lớn hơn 100ml
Ngoài ra còn thực hiện các phương pháp cận lâm sàng khác như soi bàng quang niệu đạo, động lực học nước tiểu, xét nghiệm sinh hóa.